Según
Eduardo PARDO DE GUEVARA Y VALDÉS, en su estudio:
“Identidad y memoria genealógica. Una aportación al estudio de la antroponimia medieval gallega”. Anuario de Estudios Medievales (AEM) 39/1, enero-junio de 2009, pp. 27-45. ISSN OO66-5061; p. 34.
<< [...] el Diego Sánchez o el Fernán Díaz entre los Ribadeneira, que en sus primeras cinco generaciones fueron llevados respectivamente por cinco y siete personajes diferentes (32). Estas mismas asociaciones de antropónimo y patronímico se dieron también entre las mujeres, como la de Leonor García, que se repitió en el grupo de los Valcárcel, la de Teresa Rodríguez en el de los Aguiar, la de Milia Vázquez en el de los Quiroga, la de Teresa Fernández en los Ribadeneira, o las de Leonor Rodríguez o Sancha Fernández entre los Parga.>>
(32) El recuento se hace a partir del matrimonio de Fernán Díaz de Ribadeneira y doña Berenguela López, documentado en las últimas décadas del XIV, que puede ser considerado como el punto de partida de este linaje nuevo [...] >>
Sigo con otros RIBADENEIRA:
* 1313
JUAN NÚÑEZ DE RIBADENEIRA, tenía una casa en Portomarín -Lugo-.
[Consultar:
María José PORTELA SILVA, Doc. 131,
"Documentos da Catedral de Lugo, século XIV", Vol. I. Todas las referencias "Doc." son del Vol. I, ya aviso cuando pasan al Vol. II]
* 1322
GONZALO SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA -junto con su mujer y una voz más- recibe foro de un casal en Vilapedre -Sarria, Lugo-. Actuó como fiador suyo un Fernán Díaz [¿de Ribadeneira?], Racionero de la Catedral de Lugo, probablemente un familiar.
<<1322, marzo, 4. Lugo. O Cabido de Lugo afóralles a Gonzalo Sánchez [de Ribadeneira], á súa muller e a unha voz un casal en Vilapedre, a condición de construír unha casa mais 50 marabedís anuais e outras condicións.
[...] avervaron a Gonçalvo Sanches de Riba de Neyra [...] Et demays para o comprir assi deu por fiador: Fernan Dias, raçoeyro de Lugo, este Fernan Dias presente et outorgantese por fiador. Et a o passamento deste Gonçalvo et da dita sua muler a pessoa que ficar no dito lugar a de dar outro fiador que cumpla esto que elles an de comprir commo sobredito he, se non que o cabidoo reçeba o dito casal. Et a o passamento d'aquella pessoa que para esto delles for nomeada, o dito casal a de ficar livre et quito a os ditos aniversarios da iglesia de Lugo, con aquella terça semente de herdade et conna dita cassa, et con quantos boos paramentos y foren feytos [...]>>
-Consultar Doc. 198-
* 1326
Dª MARÍA FERNÁNDEZ DE RIBADENEIRA, estaba ya estaba
viuda de su marido
LOURENZO PÉREZ, el 8/3/
1326.
Hija de ambos fue
Dª MARÍA LOURENZA, c. en dicha fecha c.
ARAS PÉREZ.
Dª MARÍA LOURENZA hace foro a un matrimonio y una voz más de
<<propiedades en Lourente, freguesía de Santa María de Saa>>, A Pobra do Brollón, Lugo.
<<dona Maria Lourença, filla que foy de Lourenço Peres [et] de dona Maria Fernandes de Riba de Neyra, con outorgamento de seu marido Aras Peres>>
-Consultar Doc. 219-
* 1328
GONZALO SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA, fue uno de los caballeros que hizo pleito homenaje al Obispo de Lugo en el nombramiento de D. Pedro Fernández de Castro como encomendero de la Iglesia de Lugo, siendo él uno de los presentes en tal documento otorgado en Lugo el 15/8/1328 -ya lo había añadido [15 Mar 2012] en
viewtopic.php?f=3&t=4930 -
* 1331
GONZALO SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA, estaba c. c.
MAYOR LÓPEZ el 15/2/
1331
<<1331, febreiro, 15. Lugo.
O Cabido de Lugo afóralles a Gonzalo Sánchez [de Ribadeneira], á súa muller e a unha voz dous casais en Somoza de Lemos, un en San Xulián da Veiga e o outro en Santalla de Bardaos e Santa María de Xián, por 35 marabedís anuais.
<< [...] feçeron vervo, a Gonçalvo Sanches de Riba de Neyra, et a sua muller Mayor Lopes, por en todos seus dias d'ambos et dous, et de huna pessoa qual o pustrimeyro de cada hun d'elles nomear a tenpo de seu finamento, de dous cassares que son enna Sumoça de Lemos, dos quaes hun destes casares he chamado o casal de Veyga, que he sub signo de Sant Iullao de Veyga, et o outro he chamado de Vermun, que he sub signo de Santa Ala de Bardaos et de Santa Maria de Giae [...]>>
-Doc. 276-
* 1348
DIEGO SÁNCHEZ DE RIVADENEIRA. Testigo de un documento. viewtopic.php?f=4&t=4439
Puede ser el mismo que veremos después que falleció en 1377 o antes.
Vilamaior-Mondoñedo, 5/5/1348
Escritura de foro outorgada polo bispo D. Afonso Sánchez (1347-1366) e o Cabido do Castelo e terreos de Miranda e do celeiro de Silva a favor de XOÁN FERNÁNDEZ DE BOLAÑO e a súa dona Constanza.
Junto con Diego Sánchez de Ribadeneira, también estaban presentes:
- GONZALO PÉREZ DE MOSCOSO -por parte del cabildo-.
- DIEGO FERNÁNDEZ DE MEIRA.
- FERNÁN ARES.
- LOPO LÓPEZ DE AGUIAR.
- JUAN RODRÍGUEZ SACO.
- SANCHO SÁNCHEZ. Caballero de la Orden de Santiago.
- ARIAS GONZÁLEZ DE MIRANDA.
[Era el carcelero del Castelo de Miranda -también conocido por Cast. do Boulloso o de Vilaoudriz, el último topónimo escrito sin 'u' intercalada antiguamente, Vilaodriz (A Pontenova,, Lugo)- : Fernán González de Miranda]
-Consultar
Enrique CAL PARDO:
"Colección diplomática medieval do Arquivo da Catedral de Mondoñedo. Transcrición íntegra dos documentos". Consello da Cultura Galega, 1999
El anterior LOPO LÓPEZ DE AGUIAR, debe ser el hermano del que fue Obispo de Lugo, D. Pedro López de Aguiar, ambos hijos de LOPO LÓPEZ DE AGUIAR 'O Vello' -Consultar
viewtopic.php?f=4&t=6320 - Aparece dicho hermano del obispo el los "Calendarios" de la Catedral de Mondoñedo, en 1357. En 1401 está documentado en el archivo de la Catedral de Lugo, y en 1403: Lopo López de Aguiar recibe un foro del cabildo lucense, estaba casado con Sancha Vázquez y era hijo de D. LOPO LÓPEZ 'O VELLO'. El foro era de <<o noso casal de Paas, que jas sub signo de S. Fiis de Villafarte en o arçeprestadego de Aguiar...>> {{D.ª María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, p. 28}} - San Fiz de Paz (San Pedro Fiz), Outeiro de Rei -.
El anterior SANCHO SÁNCHEZ, que era Caballero de Santiago en 1348, puede tener relación con el que veremos en el párrafo siguiente: SANCHO SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA, Caballero de Calatrava.
- A partir de aquí las referencias de los Doc. se refiere ya al
Vol. II
* 1353
GONZALO SÁNCHEZ [DE RIBADENEIRA],
SANCHO SÁNCHEZ [DE RIBADENEIRA] y
LOPE SÁNCHEZ [DE RIBADENEIRA]
hijos de
SANCHO FERNÁNDEZ DE RIBADENEIRA y su esposa
ELVIRA ARES DE PARADELA,
hija de
Dª TERESA DE PARADELA, falleció la última con anterioridad al 31/3/
1354. Los dos primeros eran Caballeros de la Orden de Calatrava.
-Consultar Doc. 596, 597 y 602-
1353, xuño, 9. Valladolid. Carta de poder outorgada por frei Xoán Núnez, mestre de Calatrava, a favor de Gonzalo e Sancho Sánchez.
<<Sepan quantos esta carta de liçençia viren commo nos frey Iohan Nunes, por la gracia de Dios maestre della caballeria de la orden de Calatrava, outorgamos et damos liçençia a vos Gonçalvo Sanches et Sancho Sanches, nuestros freyres, fijos de Sancho Ferrnandes de Riba de Neyra et de Elvira Aras de Paradella, para que podades vender o enpennar o dar o concambear et aprovechar vos, en qualquer maneyra que entenderdes que mejor vos sera, de todas las herdades et benes que vos pertenesçen aver de herença destos dichos vuestros padres, assy las que disedes que avedes en Riba de Neyra et en Paradella commo en qualesquer otros lugares [...]>>.
Estos anteriores personajes son considerados por algún autor de los más antiguos del linaje, aunque ya hemos visto la trayectoría alguno anterior-.
Del Doc. 597:
1353, xuño, 11 martes. Valladolid. Carta de poder outorgada por Gonzalo e Sancho Sánchez a favor do seu irmán Lope Sánchez.
Sepan quantos esta carta de poder viren commo yo Gonçalvo Sanches et yo Sancho Sanches, fijos de Sancho Ferrnandes de Riba de Neyra, freyres que somos della orden de cavalleria, outorgamos et conosçemos que damos todo nuestro poder comprido a Lope Sanches, nuestro yrmano, para que el por nos et en nuestro nombre poda aver et demandar et cobrar todos los benes que nos heredamos et avemos de aver por parte de nuestro padre et de nuestra madre en qualquer lugar que los nos ayamos et devamos aver, et para que los pueda vender o enpennar et arrendar o enagenar todos o parte delos por la quantia o quantias que el quisiere y por bien toviere [...]>>
* 1354
LOPE SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA, junto con sus hermanos, les venden al Obispo e Iglesia de Lugo, propiedades en Mera, Narla y As Camoiras. -Doc. 602-
1354, marzo, 31 sábado. Lugo. Lope Sánchez e os seus irmáns véndenlles ao bispo e á igrexa de Lugo as súas propiedades en Mera, Narla e As Camoiras por 150 marabedís.
Sabeam quantos esta carta virem commo eu Lopo Sanches de Riba de Neyra, fillo de Sancho Ferrnandes et de Elvira Arias de Paradella, filla de dona Tareyia de Paradella que foy, de bon curaçon et de boa voontade vendo a vos don frey Pedro Lopes da ordem dos preegadores, por la graçia de Deus et da santa iglesia de Roma, obispo de Lugo, et a vossa iglesia, en nome de min et de meus yrmaos, Sancho Sanches et Gonçalvo Sanches, porque obrigo a faser de pas et por poder que delles ey para esto, o qual he este que se sigue [...] >>
* 1377
DIEGO SÁNCHEZ DE RIBADENEIRA falleció con anterioridad al 10/11/
1377.
Había sido el marido de
Dª ALDONZA, llevaron aforado el Coto de Betote -Sarria-, por parte del cabildo y sede lucense. -Doc. 774-
Por otra parte:
-
ROY GÓMEZ DE RIBADENEIRA, c. c.
TERESA EANES DE SARRIA.
Padres de:
-
ROY GÓMEZ DE RIBADENEIRA, escudero. Vecino de Sarria. Recibe el 10/11/
1377 un foro en Cortes -probablemente As Cortes, Ronfe (S. Pedro), Láncara, Lugo- de Dª Aldonza, viuda ya de Diego Sánchez de Ribadeneira. En la citada fecha, Dª Aldonza nombra a Roy como sucesor en dicho foro como siguiente voz.
[Por clara confusión, escriben ROI GONZÁLEZ, en el título, no obstante, en la carta es nombrado como ROY GOMES, como veremos en el siguiente documento]
Doc. 774.
1377, novembro, 10. Cortes
Dona Eldonza nomea sucesor nun foro que ten do Cabido a Roi González, escudeiro, veciño de Sarria.
Sabeam quantos esta carta viren commo eu donna Eldonça, muller de Diego Sanches de Riba de Neyra que foy, outorgo et connosco por esta presente carta que a pus minna morte faço pesoa do foro et vervo, que eu tenno do cabidoo da iglesia da see de Lugo, do couto de Betote con todas suas dereyturas et pertenenças, commo o eu aio et tenno aforado da dita see et cabidoo da iglesia de Lugo et con aquellas condiçoes miismas, a Roy Gomes, escudeyro, morador en Sarrea, fillo de Roy Gomes da Riba de Neyra et de Tareyia Eanes de Sarrea [...] Testemoyas foron presentes: Iohan Fernandes das Cortes; et Arias Gomes, et Gonçalvo Rodrigues de Boançe; Pedro Asedo de Villapedre, et outros. [...] >>
- Tenemos documentado ya en anterior mensaje a
RUY GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA [nieto de ROI GÓMEZ DE RIBADENEIRA, y debe ser el mismo que el del anterior párrafo]
RUY GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA c. c.
Beatriz Nogueyrol Seoana do Loyo e Santa Marta, no tuvieron sucesión. -José GARCÍA ORO, y María José PORTELA SILVA: "Osorios, Bolaños, Pardos y Ribadeneiras: Las casas nobles lucenses, camino de la Modernidad". Anuario Brigantino 2002, nº 25-
Recordemos lo ya comentado, según datos de
Xulio PARDO DE NEYRA, o. c.:
<<Diego Sanchez, que foi irmán de Fernan Diaz de Sobrada e de Roi Gonzalez de Ribadeneyra, foi fillo de Alvaro Gomez de Ribadeneyra e de dona Tereixa, amais de ser neto de Roi Gomez de Ribadeneyra>>
RUY GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA testa en S. Xoán de Fafián -Sarria, Lugo-, el 20/12/
1467, falleciendo
"pocos meses después" -ya citados en anterior mensaje:
José GARCÍA ORO, y
María José PORTELA SILVA:
"Osorios, Bolaños, Pardos y Ribadeneiras: Las casas nobles lucenses, camino de la Modernidad". Anuario Brigantino 2002, nº 25-
Añadiendo los interesantísimo datos estudiados por
Xulio PARDO DE NEYRA -ya publicado en mensaje anterior-, averiguamos más información sobre ROI GÓMEZ DE RIBADENEIRA:
<<Roi Gomez de Ribadeneyra, posuidor de bens nas paraxes sarriás de Vilerma, Farbán, Meixente, Laiosa e Vilaesteva de Froián, que en 1454 recibira dos curas do convento sarriao da Madalena o lugar da Veiga e que fundara a capela e a capelanía de San Lourenzo, dentro deste mosteiro>>.
Gracias a la información del testamento de 1467, sabemos que RUY GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA era
hijo de:
-
ÁLVARO GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA, fallecido con anterioridad al 20/12/
1467. Sepultado en la capilla familiar en el Mosteiro da Madalena, en Sarria, donde también fue sepultado su hijo RUY GONZÁLEZ DE RIBADENEIRA.
Y según la información publicada por
Eduardo PARDO DE GUEVARA Y VALDÉS, a Álvaro González, hay que adjudicarle el apellido
"de Bolaño", en vez "de Ribadeneira",
<<Álvaro González de Bolaño y doña Teresa de Ribadeneira>>, también comentado en el mensaje anterior. -
Pardo de Guevara y Valdés, E. (2011).
Los López de Lemos, señores de Ferreira y Sober. El linaje y sus parentelas en los siglos XIII al XVI. Cuadernos de Estudios Gallegos, 58(124): 111-148 Consultado el 21-03-2012, en
http://estudiosgallegos.revistas.csic.e ... ew/245/247 -
Aún teniendo en cuenta la sugerencia de
Eduardo PARDO DE GUEVARA Y VALDÉS, a quien agradezco mucho su aclaración, no olvidemos que el mismo Ruy González de Ribadeneira, expresaba en su testamento del
20/12/1467:
serba escribió: <<Yten mando sepultar o meu corpo eno mosteyro de Santa Maria Madalena de Sarria ena sepoltura e capela onde jaz meu padre, Alvaro Gonçalez de Ribadeneyra>>
Ya que su propio hijo así lo llama, habrá que considerar que así era conocido en su hogar familiar, aunque sea más correcto citarlo por
Álvaro González de Bolaño.
Si acaso, a partir de ahora podemos referirnos a él de las 2 formas:
Álvaro González de Bolaño [o González de Ribadeneira].
Saúdos
Poblada soledad es hoy el mundo.