Hola:
Voy a comenzar por los
Aguiar más antiguos que he localizado, escrito dicho apellido en latín: Aquilar / Aquilari.
- * 2 Diplomas del Tumbo de Lourenzá
En las primeras apariciones del apellido Aquilari, que, D. Enrique Cal Pardo identifica con Aguiar, vemos 2 señores de apellido AGUIAR.
{{
“Tumbo de Lorenzana”. Transcripción y estudio de Ángel Rodríguez González y José Ángel Rey Caiña. Abadologio de Lorenzana, según los Diplomas de este Tumbo.
“Estudios Mindonienses”. Nº. 8, 1992
1.
1229, septiembre
<<Don Rodrigo Gómez confirma al Monasterio de Lourenzá en la posesión de la mitad de la Iglesia de Santo Tomé de Lourenzá, que ya había donado su padre al dicho monasterio>>. -Documento 23, pp: 61 y 62-
Entre los testigos presentes en el documento:
Rodericus Fernandiz de Aquilar.
2.
1252, noviembre 11.
<<Don Rodrigo Gómez y su mujer, doña Mayor Alfónsiz, donan al Monasterio de Lourenzá, para remedio de su alma, varias heredades en San Simón, Carballido y Romay>>. -Documento 166, pp: 206 y 207-
Presente:
Domnus Fernandus Roderici de Aquilar [Este Fernando Rodríguez de Aguiar, era probablemente hijo del anterior Rodrigo Fernández de Aguiar]
- Resulta muy significativo averiguar quiénes habían sido dueños de varias propiedades en las citadas parroquias, recordando lo ya comentado en este apartado en un mensaje anterior, porque entre los testigos del documento estaba presente
Doña Lupa Rodríguez de Saavedra:
serba escribió: ... Aprovecho para comentarte que estoy leyendo el "Tumbo de Lourenzá", y he localizado a Domna Lupa Roderici de Saa Vetera, presente en un documento de donación que cita varias parroquias de Vilalba: S. Simón da Costa, Carballido -Sta. M.ª- y Román -Santalla-, en el año 1252
- En los
“Calendarios" de Mondoñedo, en un documento sin datar, está
FERNANDUS FERNANDI DE AQUILARI, era canónigo y tuvo un casal en Bretoña.
También hay un Pedro Bermúdez de sobrenombre Aquilari, en el grupo de documentos intercalados sin fecha, pero cabe la sospecha de ser anteriores al 1275, pues a partir de ese año vemos que Aquilar y Aquilari ya se escribe casi siempre: Aguiar. Y nuevamente un
Petrus Veremundi dictus Aquilari, que ya había fallecido en 1249, y debe ser el mismo personaje de antes, pues añaden en el documento <<yace en la 4.ª via>>, señalaban así los antiguos enterramientos de la Catedral de Mondoñedo: 1.ª vía, 2.ª vía, etc.
También está en los
"Calendarios" <<
Sancia Fernandi filia de Fernandi Lupi de Aquilari, XV solidos per hereditatem sua quam habet in Vigo et alios XV solidos per parten quam ipsa habet in villa de Canedo...>>
*
1259
Mencionan a
Marine Petri de Aquilar. -
"Calendarios"- Como vemos, en el siguiente documento, ya había fallecido.
*
1262
Marina Petri de Aquilari había donado el Souto de Valiñadares y parte de su heredad en Ambroz -para aniversarios, misas, etc.- <<Iacet in prima via>> -
"Calendarios"-
- A continuación tenemos otro antecesor de los
Rodríguez de Aguiar:
* 1275
D. Fernando Rodríguez de Aguiar, caballero y encomendero de Mondoñedo. Tenía, entre otros, un hermano llamado Lopo [Rodríguez de Aguiar].
{{D. Enrique Cal Pardo:
“Episcopologio Mindoniense”. C.S.I.C. Xunta de Galicia, 2003, p. 137}}.
Es de suponer que D. Fernando sea el mismo que veíamos antes en 1252:
Domnus Fernandus Roderici de Aquilar
<<A principios del año 1275 surge un pleito entre D. Nuño [se trata del Obispo de Mondoñedo: D. Nuño II Pérez (1261 – 1286)] y el cabildo, de una parte, y FERNANDO RODRÍGUEZ DE AGUIAR y su hermano LOPO y otros hermanos, de la otra, en torno a ciertos bienes que habían pertenecido a Fernando Bermuiz
y a la madre de éstos María Fernández. Después de las primeras actuaciones de ambas partes, éstas llegan a un acuerdo. Los referidos hermanos conservarían la mitad de la Iglesia de Sta. Eulalia de Lago y las heredades de Vilar Granixe(?) y la mitad de la heredad de Lago;
el pazo de esta feligresía, con su salido, correspondiente al prelado. A los referidos hermanos pertenecerían igualmente las heredades de Morás y el quiñón de esta iglesia, con la heredad de Sobrado, y todo lo que el expresado Fernando Bermuiz había detentado en la Iglesia de S. Pedro de Miñotos [Concello de Ourol, Lugo]. El prelado autoriza a la parte contraria a
construir un pazo en Lago, en la parcela que les era propia; ésta también se aviene a pagar en maravedís los derechos de la otra mitad de la Iglesia de Lago, en caso de que pudieran apropiarse de ella (1).
El mencionado FERNANDO RODRÍGUEZ DE AGUIAR, caballero, tenía la “Encomienda” de la Iglesia de Mondoñedo, según se dice en un documento de 1278, por el que éste instituyó un aniversario perpetuo en la Catedral.>> (2)
(1) Calendario I, fol. 7v-8r; E. Cal Pardo, Catálogo... T núm. 192
(2) Calendario I, fol. 47v; Calendario II, fol. 64v; E. Cal Pardo, Catálogo... T núm. 288.
Hay más información en
"Calendarios", donde consta <<dom Fernan Rodrigues d-Aguiar et seu hermao Lopo Rodrigues outorgantes por si et por su hermaa
Eluira Rodriguez et por fillos et erees de
Pedro Rogriguez et de
Maria Rodrigues seus hermaos>>.
[Hermanos de Fernando: Lopo, Elvira, Pedro, María...]
El testamento de D. Fernán Rodríguez de Aguiar es del 17/8/
1278, en el que <<dona al cabildo mindoniense su quiñón de Provecende y San Pedro de Miñotos...>>
_____________________________________________________________
[Olvidara comentar que D. Fernán Bermúdez, era el
abuelo materno de D. Fernando Rodríguez de Aguiar, como vemos a continuación. {{D. Enrique Cal Pardo: "Tumbos del Archivo de la Catedral de Mondoñedo.
Calendarios". Transcripción íntegra de sus documentos. Diputación Provincial de Lugo, 2005 -pp: 48 y 49-}}
Documento n.º 192
1275, abril, 10
División realizada entre el Obispo D. Nuño II y el Cabildo, de una parte, y Fernán Rodríguez de Aguiar, de la otra, de las heredades que habían sido de Fernán Bermúdez
Cal. I, fol. 7v-8r. Lo que se halla en el fol. 8, no se halla al principio, sino hacia el medio, en donde se halla dibujada una mano.
Sub Era. de mill et ccc-os-. et trese annos et a quoto x dias andados do mes d-abril. Saban quantos / esta carta uiren et oyren que em presenza de min Fernan Domingues publico notario jurado dado do Bispo en Villamayor [=Mondoñedo] / et das testemoyas que en fondo de esta carta som escriptas. que tal partison foy feyta sobre las herdades que foron de DOM / FERNAN UERMUIZ ygleiarios et leygarios entre dom Munio pola gracia de Deus bispo de Mendonnedo et o Cabidoo dessa / mesma yglesia de una parte. et
dom FERNAN RODRIGUES D-AGUIAR et SEU HERMAO
LOPO RODRIGUEZ outorgantes por sy et por su HERMAA
ELUIRA RODRIGUEZ et por FILLOS ET EREES DE
PEDRO RODRIGUEZ et de
MARIA RODRIGUES / SEUS HERMAOS da outra parte. conuen a saber que os ditos don FERNAN RODRIGUES el LOPO RODRIGUES por sy et por todos los OUTROS FILLOS / ET HEREES que foron de
SUA MADRE DOMNA MARIA FERNAN FILLA QUE FOI DE DOM FERNAN UERMUIZ deuen a auer por sua / partison por uos dessa SUA MADRE DOMNA MARIA FERNAN a meadade da yglesia de santa Olaya de Lago. [¿Lago (Sta. Eulalia), Xove -Lugo-?] et a herdade de / Villar Granixe. [¿Vilar, Lago (Sta. Eulalia)?] et a meadade da heredade de Lago. fora ende o PAAZO con seu curral et con seu saydo. que fica enteyro ao / bispo. et deuen a auer demays a meadade da herdade leygaria de Moraes. [¿Morás (S. Clemente), Xove?] et todo o quinon dessa yglesia de Moraes. que e / po uoz de DOM FERNAN UERMUIZ. et a meadade da herdade de Sobrado. [¿O Sobrado, Ourol?] quanta he por uoz de DOM FERNAN UERMUIZ. et a meadade / de quanto am por uoz de DOM FERNAN UERMUIZ ia dito. ena yglesia de san Pedro de Minotos. [Miñotos (S. Pedro), Ourol] et por aquesto quitan en anuzan (?) [¿anulan?] / por sy et por todos estes seus parentes sobreditos toda uoz et toda demanda que auian ou auer podian nos herdamentos / de DON FERNAN UERMUIZ por uoz de sua madre domna Maria Fernan en todo bispadigo de Mondonnedo foras ende / Cayoto. [en Ourol, no recuerdo en qué parroquia, sigue existiendo la
Capilla de Caxoto] et estes sobreditos DOM FERNAN RODRIGUIZ et LOPO RODRIGUIZ obliganronse por estes herdamentos que receben et por los outros que / am que sempre deffendan et liuren o bispo de Mendonnedo et sua yglesia de sy et de seus hermaos. et de todollos herees / que som et foren et decenderen da deuandita domna Maria Fernan. et conuen a saber que se DOM FERNAN RODRIGUIZ ou LOPO RODRIGUEZ quiseren faser um PAAZO IN LAGO que o possan faser ena sua partilla (?). et se por la uentura gaanaren // ena outra meadade da yglesia de Lago deueno a partir por meo. et esta partison promeeten as partes a gardar sub / pena de mill morabetinos da mellor moeda que correr en Galliza. os quaes morabetinos ditos(?) deue a peytar a parte que non a gardar / aa parte que a gardar. et que esto seia firme et estauile en todo tempo nos as partes de suos ditas mandamos ende / entre nos fazer carta partida por abc. Os que presentes foron Fernan Pelaes de Ualouria [¿Valoría?] et Fernan Perez (?) de Cauarcos (repetido) / Roy Lopes de Duancos cauareyro. Pero Eanes dicto Esquerdo et Miguel Pelaes alcayde de Villamayor. Fernan Marzo et / Pero Fernandez zapateyros. Martin Martinez et Roy Iohannis dicto Uiolam. Eu Fernan Dominguez publico notario jurado dado do / bispo in Uillamayor presente fuy et de mandado das partes esta carta por mina mao propia escrui et en ella puge meu sinal / et demays de prazer das partes eady isto apos das testemoyas et da mina sub escripzon. conuen a saber que a / partison deue seer sempre ualiosa. et que DON FERNANDO CON SEUS HERMAOS deuen a teer quanto oge dia teem ocupado (?) / por uoz da deuandita sua madre. en Felmir [Felmil, Outeiro de Rei] et in Villapene [Vilapene, Cospeito]
Et eu Martin Iohannis raçoeyro et notario publico da yglesia de Mendonnedo ui esta carta sobredita partida por abc / feyta et sinada por Fernan Domingues notario de Villamayor. et figea trasladar de ueruo a ueruo en / mina presenza. et suescriuo por mina por mina mao propia et pono hy meu sinal en testemoio de uerdade (Signo).
_____________________________________________________________
*
1281
Citan a
Petro Veremundi de Aquilar. -"Calendarios"- Probablemente relacionado con Petrus Veremundi dictus Aquilari.
* 1283 - 1304/8
Después del año 1283 -fecha en la que fue nombrado Abad del Monasterio de Lourenzá: D. Fernán Pérez-
D. Gonzalys de Aguiar, está entre los firmantes -segunda columna-, de un privilegio real - D. Sancho IV, su hijo D. Fernando 'El Emplazado', confirmado por otros reyes- y concedido al Abad D. Fernán Pérez, del Monasterio de San Salvador de Lourenzá -en Vilanova de Lourenzá, Lourenzá, Lugo-, asolado por Ruy Gómez de Bolaño, que, junto con sus padres, hermanos y gente armada, invadió el monasterio, llevando <<todos los papeles, escrituras, donaciones, Bulas y Privilegios y los más instrumentos, así de Sumos Pontífices como de Emperadores, Reyes, Infantes, Obipos, Condes y Ricos Homes...>>, y teniendo encarcelado al abad.
{{
"Boletín de la Comisón Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Lugo". Diputación Provincial de Lugo, 2.ª edición 2005. Tomo I, pp: 49-55}}
*
1292
Fallece
Lupus Roderici de Aquilari. -
"Calendarios".
*
1310
D. FERNÁN FERNÁNDEZ DE AGUIAR, Arcediano de Trasancos. -
”Episcopologio Mindoniense”, p. 150-
1311. <<... Domnus Fernandus Fernandi archidiaconus de Trasancis... pro animabus parentum suorum et Petri Fernandi de Aquilari
fratris sui...>> -
"Calendarios"
Más adelante, citan al canónigo Fernando Fernández de Aguiar, fallecido en el año 1333, fuera colaborador del Obispo de Mondoñedo D. Juan [III], como no especifica que era Arcediano, se trata de dos personajes distintos, seguramente. -
"Episcopologio..."., p. 165-
El mismo personaje, Fernán Fernández de Aguiar, Arcediano de Trasancos también aparece en los “Calendarios” de Mondoñedo, en el año 1310 y en el año 1311, del último año son las
"Cláusulas del testamento de FERNANDO FERNÁNDEZ DE AGUIAR, Arcediano de Trasancos". Dejó al cabildo mindoniense todas las heredades que él tenía en la Diócesis de Mondoñedo. Manda ser enterrado en la Iglesia de la Sede de Santa María de Vilamaior (=Mondoñedo), cerca del lugar donde estaban enterrados su padre FERNANDO RODRÍGUEZ y su madre MAYOR NÚÑEZ, también pide por el alma de su hermano PEDRO FERNÁNDEZ DE AGUIAR... Menciona en dicha cláusula a Diego Anaya y a su hermana Teresa López, legando
<<todos los herdamentos que ey et devo na fiiglesia de Santa María de Sobrada por vos de meu padre e de mia madre>>.
En 1311 también hacen referencia en los “Calendarios” a
<<la voz de los Aguiar en O Val de Lourenzá>>
{{D. Enrique Cal Pardo:
“Tumbos del archivo de la Catedral de Mondoñedo. Calendarios”, Servicio de Publicaciones, Diputación Provincial. 2005}}
-En adelante, de forma abreviada:
“Calendarios”. No escribo las páginas por estar ordenados cronológicamente, a no ser los que están sin datación, que referiré la página o el número del documento correspondiente-
*
1331
Roy Fernández de Aguiar, canónigo mindoniense. En 1341 está como testigo de un documento, en el que especifica que era canónigo mindoniense. Y en 1349: <<Ruy Fernández de Aguiar et os homes boos da Iglesia de Mendonnedo>>. En 1350 Ruy Fernández de Aguiar era Tesorero de la Catedral, continúa en dicho cargo en 1362. -
”Calendarios”-
*
1333, agosto, 29
Fallece Fernandus Fernandi de Aquilari, canónigo mindoniense.
-“Calendarios”-. Vemos que es el mismo de antes: <<Fernando Fernández de Aguiar, fallecido en el año 1333>> y veremos la repetición en varias ocasiones de los antiguos nombres entre diferentes miembros familiares, en siglos sucesivos...
*
1341
Fernán Fernández de Aguiar, testigo de un documento.
-“Calendarios”-
*
1342
Fallece Fernán Fernández de Aguiar, -probablemente el mismo del párrafo anterior- sus herederos tuvieron pleito con el Administrador de los meses de Bretoña, él también había sido el Administrador. En el documento está como testigo, Gonzalo Pérez de Moscoso. -
”Calendarios”-.
* 1346
Fernán de Aguiar , Alcalde de Mondoñedo. -
”Calendarios”-
* 1350
Fernando Fernández de Aguiar, Arcediano, mencionan que había legado heredades a la Catedral de Mondoñedo. -
”Calendarios”-.
* 1350 / 1390
D. PEDRO LÓPEZ DE AGUIAR, fue Obispo de Lugo durante los citados años, está sepultado en Lugo, al igual que su familiar D. ROY -Ruy / Rodrigo-, en la inscripción del sepulcro:
<<AQUI YACE ROY LÓPEZ DE AGUIAR, Arcediano de Neira. {{Francisco Vázquez Saco:
“La Catedral de Lugo”. Bibliófilos gallegos, 1953 -pp: 32 y 39-}}
[También tiene allí sepultura -en la Capilla de San Juan, de la Catedral de Lugo:
D.ª María de Pígara y Aguiar y Balboa, esposa de D. Carlos de Sangro, Capitán y Caballero de Santiago, en la que está escrita la fecha de 1636]
Más información sobre el Obispo de Lugo, D. Pedro, en el B.C.M. de Lugo, Tomo I, pp: 113-116, "Dominicos lucenses ilustres"... En 1351 ya era confesor del rey Pedro I, elegido Obispo de Lugo el 28/1/1349, pidió ser relevado del cargo, por ser ya mayor, lo que le fue concedido en 1390.
D. Pedro López de Aguiar, <<ilustre dominico que fue Obispo de Lugo, procedía de la Casa-Torre de Taboi [Outeiro de Rei, Lugo] y era el hijo mayor del caballero D. LOPO LÓPEZ DE AGUIAR>> -{{
”Boletín de la Comisión Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Lugo”. Diputación Provincial de Lugo, 2.ª edición 2005. Tomo I, -p. 113-}}
Ruy López de Aguiar, en 1434, era Bachiller en Decretos y Arcediano de Neira. -{{María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, Consello da Cultura Galega, 1998 -p. 179-}}
[Datos complementarios, de {{Xulio Pardo de Neyra,
“Historia do Concello de Baralla. Pazos e Fortalezas de Neira de Xusá”. Consello de Baralla, 1998 -p. 69, 104 y 178-}}:
- <<En 1435 era Arcediago de Neira ROI LÓPEZ DE AGUIAR, parente de LOPO LÓPEZ DE AGUIAR e do Bispo PEDRO LÓPEZ DE AGUIAR, que está soterrado na Capela Catedralicia da Nosa Señora do Piar, baixo unha
lousa heráldica que leva a águia dos Aguiares.
O citado LOPO LÓPEZ DE AGUIAR fora
Señor da Casa dos Aguiares, na cidade de Lugo, segundo consta no Arquivo do Convento de S. Domingos de Lugo, edificado precisamente no seu solar e Palacio, e tamén señoreara propiedades en Gaioso, Ponte de Rábade e Aguiar.
Este LOPO LÓPEZ DE AGUIAR fora pai de PEDRO LÓPEZ DE AGUIAR, Bispo de Lugo e confesor de Pedro I, que erguera e fundara o Mosteiro de Dominicas da Cidade do Sacramento [=Lugo]. Dos dous irmáns do Bispo:
1.
ALONSO LÓPEZ DE AGUIAR
2.
FERNÁN LÓPEZ DE AGUIAR
Descenden os
Pardos de Neyra (dun deles polo
Palacio e Torre de San Xoán do Corgo e doutro polos
Montenegros do
Palacio de A Caldaloba, Cospeito).>> -p. 69-
- <<... Sinalaremos tamén que cando Frei Pedro López de Aguiar constituira a dotación do Mosteiro dominico de Lugo, sinalara como bens do cenobio unha morea de propiedades da súa familia. Estas situábanse por Terras de Neira:
O Couto de Piñeira (da familia de García Rodríguez de Valcarce, a que tería en usufructo)
Unha heredade en Neira de Xusá (da familia dos Valcarce)
Un casal en Vilavella
Unha herdade en Gundián
O Casal de Outeiro en Constantín
Xunto a máis herdades en Lugo, Goios, Rábade, Portomarín, Bóveda e Bolaño.
A mentada fundación é do 9/3/
1364>> -p. 104-
- <<... A anexión da freguesía de Piñeira ó Mosteiro de A Nova de Lugo, fixérase no ano 1410, sendo Obispo lucense D. PEDRO LÓPEZ DE AGUIAR, da Orde de Predicadores, pasando, dende esta data, a presentar capelán a señora priora e o convento lucense.>> -p. 178]
-En este párrafo anterior, parece que hay una errata, una de 2: confunde los años durante los cuáles fue Obispo de Lugo, o dicho obispo siguió viviendo varios años más después de dejar el cargo de obispo, tratándolo en dicho caso con el cargo que había tenido anteriormente y en 1410 ya no ocupaba-
* 1352
Pedro Fernández de Aguiar, Racionero de la Catedral de Mondoñedo. -
”Calendarios”-
* 1355
María Fernández de Aguiar, hija de
Pedro Fernández de Aguiar 'O Vello' -ya fallecido-, le hace una venta al Racionero de Mondoñedo:
Pedro Fernández de Aguiar, hijo de Pedro Fernández de Aguiar. Entre los testigos estaba
Fernando de Aguiar.
{{D. Enrique Cal Pardo:
“Colección Diplomática Medieval do Arquivo de Mondoñedo: transcrición integra dos documentos”. Consello da Cultura Galega, 1999. -Documento 105, p. 168- }}
105
1355, febreiro, 1. Vilamaior-Mondoñedo
<<Venda que fixo MARÍA FERNÁNDEZ da herdade chamada Requeixo, sita en S. Xurxo de Lourenzá, a favor do racioneiro PEDRO FERNÁNDEZ DE AGUIAR, que recaeu no Cabido.>>
<< ... Sabean / quantos esta carta vieren commo eu Maria Fernandes d-Aguiar filla de Pedro Fernandes / d-Aguiar o vello que foy para senpre por min et por toda minna vos vendo a uso / Pedro Fernandes d-Aguiar raçoeiro de Mendonnedo fillo de Pedro Fernandes d-Aguiar et a uosa vos / ... >>. Entre los testigos estaba:
<<Fernando d-Aguiar>>
El título del documento anterior ya lo había añadido hace tiempo en el enlace
viewtopic.php?t=4439 En el que también veíamos a otros dos AGUIAR.
- Aguiar, Fernando de, alcaide de Mondoñedo, testemuña: 95, 105
- Fernández de Aguiar, María, propietaria, a que dá o doc.: 105
- Fernández de Aguiar, Pedro, racioneiro de Mondoñedo, destinatario do doc.: 105; chamado O VELLO, referencia familiar: 105
- López de Aguiar, Lopo, oficial, vigairo xeral de Mondoñedo, xuíz: B26; arcediago de AZÚMARA, testemuña: 177-178
- Vázquez de San Lourenzo de Aguiar, Roi, servente de XOÁN DÍAZ, testemuña: 150
* 1357
Lopo López de Aguiar, citado en un documento de dicho año. -
”Calendarios”-
* 1391
Vivían los caballeros
D. Diego López de Aguiar y D. Diego Ares de Aguiar...
Le arrienda el Cabildo mindoniense la Casa de Muras a D. Juan Freire de Andrade, el documento especifica:
<<faço menagee ennas maos de DIEGO LÓPEZ DE AGUIAR>>. Fueron testigos: <<Vasco Fernández de Parga
DIEGO ARES DE AGUIAR Pedro Diaz seu primo Lopo Mendez et Ruy Fernández Reymondo>>. -
”Calendarios”-
Un Diego Ares de Aguiar también está en el Documento 1117, sin datación.
* 1392
Vivía el caballero
D. Lopo Díaz de Aguiar.
El rey D. Juan I, había prohibido en 1380 a su primo el Conde D. Pedro (Enríquez de Castro), y Pertiguero Mayor de Santiago <<ejercer cualquier clase de “encomienda” sobre las tierras del obispado y de la iglesia de Mondoñedo...>>, no obedece D. Pedro, por lo que el monarca le dirige al año siguiente nuevas quejas, según le informaran desde Mondoñedo, con lo cual, tanto D. Pedro como el comendero Juan Núñez [<=Lamas, este Juan Núñez, es Juan Núñez Pardo, Sr. da Torre de Cela, etc., y padre del Mariscal D. Pedro Pardo de Cela] -que lo representaba en su nombre- acatan las órdenes.
No queda así liquidado el asunto, ya que nuevamente en 1392, debido a la indefensa del cabildo ante los caballeros, deciden hacer
nueva encomienda a otro conde, también llamado D. Pedro Enríquez de Castro, que en este caso era el Condestable de los reyes de Castilla y abuelo del que sería más tarde también Obispo de Mondoñedo, D. Pedro Enríquez de Castro, presente en la Sala Capitular en este acto realizado en 1392. <<... Le pusieron diversas condiciones. La primera y más importante era la de poner como
representante y ejecutor de la Diócesis a LOPO DÍAZ DE AGUIAR, al que no podría privar de sus servicios y actuación, a no ser que ocasionase daños al Conde y al Obispo o Cabildo. La segunda era que el “encomendero” no podría exigir tallas o impuestos en los cilleros del Obispo ni a los que morasen en dichos cilleros ni a los administradores y caseros de la iglesia. El Conde prestó juramento en manos del Caballero García Rodríguez de Valcárcel.>> -Calendario I, fol. 91r; Catálogo... T núm. 1121-
-
”Episcopologio Mindoniense”, pp: 181 y 182-
* 1392
Ampliamos lo anterior con el contenido de los “Calendarios”
<<LOPO DÍAZ DE AGUIAR, comendeyro que foy ata aquí>> y pide el cabildo que los salvaran <<
de os peos de FERNÁN RODRÍGUEZ DE AGUIAR, Lopo Díaz Teixeiro y Ares Fernández de Miranda, que no dejen hacer casa fuerte en el Obispado...>> -
”Calendarios”-
[Este Fernán Rodríguez de Aguiar, debe ser el que 8 años más tarde, en el 1400, se adueñó, con su grupo, del Monasterio de San Salvador, en Vilanova de Lourenzá; ya citado en mi mensaje anterior y veremos después en otro documento].
* 1394 -1397
Fr. Lope de Aguiar, figura entre los capitulares del Convento de Santo Domingo de Viveiro -Lugo- , al igual que Fr. Juan de Valedouro [actualmente escrito Valadouro], Fr. Gonzalo, hijo de Roy Torto, etc., -cuatro de sus compañeros ya tenían título de Doctor: Fr. Martín Quesefes, Fr. Lope de Lorenzana, Fr. Álvaro de Cordido y Fr. Rodrigo de Navia-
{{
"B.C.M. de Lugo", Diputación de Lugo, 2.ª edición 2005. Tomo II, p. 180}}
* 1398
Lopo Díaz de Aguiar, compra bienes en Mañente.
<<1398, enero, 25
Bienes dejados a la Catedral por el Chantre Fernando Martínez para la fundación en virtud de la que debía rezarse todos los días la hora litúrgica de Nona en dicho templo>>
<< ... et seendo presente frey Pedro do Valedouro da Orden de Pregadores mestre en Theo/logia herdeyro et conpridor do testamento de seu yrmao Fernando Martines chantre que foy da dita iglesia de Mendonnedo et en rason / dos bees que o dito chantre mandou en seu testamento ... os quaes bees o dito mestre vendeu a
Lopo Dias de Aguiar para conprir o testamento et pagar as deuedas do dito chantre os quaes bees que o dito mestre vendeu / ao dito Lopo Dias jasen en Manente ...>> {{"Tumbo Pechado", p. 57}}
* 1400
FERNÁN FERNÁNDEZ DE AGUIAR, FERNÁN RODRÍGUEZ DE AGUIAR y Lope Rebellón, <<con gente armada, se apoderaron en el 1400 del Monasterio de San Salvador, en Vilanova de Lourenzá, durante bastante tiempo.>>
{{
”Boletín de la Comisión Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Lugo”, Diputación Provincial de Lugo, Tomo I, 2.ª edición 2005, -p. 76-}}
* [A continuación uno de los documentos más importantes, porque en él se confirma que un Fernando Rodríguez de Aguiar, ¿tal vez el mismo que estamos tratando?, era sobrino de Mayor Rodríguez [de Mañente], la que le cede en su testamento del año
1391 -ya viuda-, varios bienes que hereda él después, al ser hecho el traslado en el año
1400]:
1391, octubre, 27. Viveiro
"Traslado del testamento de Mayor Rodríguez, esposa de Pedro López de Mañente, por el que hizo mandas a diversas iglesias, monasterios y hospitales" <<Feito este traslado enna iglesia de Mondonnedo xxvi dias de mayo era da nacença de noso Sennor Jesucristo de
mill et quatroçentos annos>>
<<... Eu
Mayor Rodrigues muller de Pedro Lopes de Manente que foy...>>. Sus padres, -la madre fue Mari
na Pérez- habían sido enterrados en la Iglesia del Monasterio de San Francisco de Viveiro. Mayor y su esposo Pedro no debieron tener descendencia, o si la tuvieron ya fallecieran en 1391 porque no aparecen ningún hijo citado en el documento.
Ella era hermana de Urraca Marqués y de Álvaro Marqués. Cita, además de su sobrino
Fernando Rodríguez de Aguiar, a su sobrina María, aunque no especifica si era hija de Urraca o de Álvaro -¿o hermana de Fernando Rodríguez de Aguiar?-.
<< ... Iten mando a meu sobrino Fernando Rodrigues de Aguiar todas las minnas herdades que eu ajo en Manente, todas las casas et vinnas ...>>. Es decir, si Fernando Rodríguez DE AGUIAR no vivió en Mañente, fue dueño de varias propiedades allí.
<< ... Item mando a Maria minna sobrinna ...>>
<< ... a meu yrmao Aluaro Marques toda a minna casa de Marçay [=Marzán, Foz, Lugo], [Mañente, Vilaronte, Foz]
- Por otra parte, en un documento del año 1401, se especifica que Mayor Rodríguez y su esposo "Lopes de Mannente", habían sido dueños de parte del Coto de S. Martiño -antiguo coto en S. Martiño de Mondoñedo, Foz - la otra parte era "dos Picos". Más tarde, en 1461, especifican que Moor Afonso y Álvaro de Mannente había tenido una casa en A Rúa dos Ferreiros, en Mondoñedo.
Y, con anterioridad, en el año
1389, en el testamento de
Diego Pico, aparece la tía de Diego, llamada Sancha López
<< ... Item mando a Sancha Lopes minna tia o meu lugar de Mannente que foy de Pedro Lopes, que o aia depoys da morte de María Rodrigues...>>. Con lo anterior, vemos que Pedro López de Mañente ya había fallecido en 1389, tal vez algo antes.
Los hijos de Diego Pico fueran: Vasco, Rodrigo, Lopo y María. -
"Tumbo Pechado", pp: 17, 18, 129-121, 131, 132, 309...
* 1400
FERNANDO RODRÍGUEZ DE AGUIAR, recibe bienes de su tía, era sobrino de Mayor Rodríguez -que pidió ser enterrada en la Iglesia del Monasterio de San Francisco de Viveiro-, casada con Pedro López de Mañente.
-Enrique Cal Pardo:
"Tumbo Pechado", pp: 131 y 132
* 1401
Vivía en Lugo -o cercanías-
Lopo López de Aguiar. Representó en un litigio a los vecinos del Coto de Lugo.
{{María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, Consello da Cultura Galega, 1998 -p. 18-}}
* 1402
Pedro de Aguiar, testigo de un documento lucense, era criado del Deán de la Iglesia de Lugo Johan Martines.
{{María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, p. 28}}
En el año 1414 lo menciona Xoán Rodríguez en su testamento: <<Item mando a Pedro d´Aguiar çen maravedis et duas carregas de pan et hun escudo>> -o. c., p. 49-, especifica que seguía ocupando el mismo cargo. Aparece Pedro de Aguiar también como testigo de un documento en el año 1416 -p. 65-
* 1403
Lopo López de Aguiar recibe un foro del cabildo lucense, estaba casado con
Sancha Vázquez y era
hijo de D. LOPO LÓPEZ 'O VELLO'. El foro era de <<o noso casal de Paas, que jas sub signo de S. Fiis de Villafarte en o arçeprestadego de Aguiar...>>
{{María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, p. 28}}
Seguía viviendo en 1412 -o. c., p. 39-
* Principios del siglo XV:
María de Aguiar fuera propietaria de una viña en Mondoñedo. La citan como colindante en una lista de los vecinos de Mondoñedo que vivían a comienzos del siglo XV en A Rúa dos Ferreiros.
<<Iten deue Clara da Freyra por la vinna da Telleyra que foy de Maria d-Aguiar quarenta et oyto soldos>>
-Enrique Cal Pardo:
"Tumbo Pechado", p. 36-
* Principios del siglo XV
Fernando de Aguiar, había tenido una viña en Veiga, en A Rúa do Pumar -de Mondoñedo-, también puede entenderse que ya había fallecido. Lo citan en una lista de las personas que debían rentas al cabildo mindoniense y vivían en la citada rúa. En este caso la deuda especificada debía pagarla Ruy Biqueira.
<<Iten por la vinna da Veyga que foy de Fernando d-Aguiar quatro soldos.>> {{"Tumbo Pechado", p. 44}}
* 1406
Roy [=Ruy/Rodrigo] Díaz de Aguiar, testigo de un documento.
Estaba presente en el documento en el que el Obispo Isorna detallaba qué partes pertenecían a varios señores en la presentación de la f.ª de S. Xulián de Cabarcos.
<< ... et don Fernan Suares / abbade do moesteyro de Vilanoua et Afonso Rodrigues de Cauarcos por sy et por sua muller Lyonor / Fernandes por la qual se obligou a auer firme et rato o adeante contheudo et Afonso Peres de Ca/varcos et
Pedro Fernandes d-Aguiar et Ares Gonçalues de Riotorto ...
Testemoyas para elo chamadas et espeçialmente roga/das
Roy Dias de Aguiar Lopo Dias de Santa Marta Diego Lopes das Praças Ruy de Vaamonde et outros.>>
-E. Cal Pardo:
“Tumbo Pechado”, p. 245-
* 1406
Pedro Fernández de Aguiar, era uno de los que se reunió -y otros caballeros- con el Obispo de Mondoñedo, D. Álvaro de Isorna -que nunca aparece como Núñez de Isorna-, para aclarar qué parte le correspondía en la presentación de la f.ª de S. Xulián de Cabarcos -Concello de Barreiros, Lugo-.
"Episcopologio Mindoniense", p. 195- Ya detallado en el párrafo anterior-
* 1407
[Este señor que aparece después como Francisco Alonso de Saavedra, era D. Rodrigo Alonso de Saavedra, pero parece que quizás por tener un nombre compuesto, aparezca en este caso como Francisco, en vez de Rodrigo]
El
5 de mayo, el Prior del Monasterio de San Martiño de Xuvia, Alonso Rodríguez, <<comisionado al efecto por el Papa Benedicto XIII, pronunció una sentencia en el pleito que litigaban, de una parte el Obispo de Mondoñedo, D. Álvaro de Isorna y, de otra,
TERESA RODRÍGUEZ, esposa de Francisco Alonso de Saavedra, sobre la cuarta parte, sin cura, de la Iglesia de Silva, en el Coto de Ribeiras de Lea, y heredades de Espiñaredo, Sargadelos y Santa María de Lago, por la cual fue condenada la expresada contendiente a dejar libres al Obispo y a su Iglesia lo contenido en la demanda.>> -Arm. 8, núm. 135; E. Cal Pardo,
"Catálogo...".
"Episcopologio Mindoniense", p. 195
- Ya estaba citado en otro apartado del foro:
<<135: Ortigueira, 11/5/1407
Testemuño dunha sentencia dada polo prior do mosteiro de S. Martiño de Xubia no preito xurdido entre o bispo de Mondoñedo, D. Álvaro de Isorna, e TAREIXA RODRÍGUEZ, dona de RODRIGO ALONSO DE SAAVEDRA, sobre as tres cuartas partes da igrexa de Silva, o couto de Ribeiras de Lea e herdades de Espiñaredo, Sargadelos, Sta. M.ª de Lago, pola que foi condenada a expresada TAREIXA RODRÍGUEZ. Chegou ata nós a través de actuacións do provisorado de Mondoñedo dos anos 1515-1511, en tempos do bispo D. Diego de Muros.>{{"Colección diplomática medieval do Arquivo da Catedral de Mondoñedo. Transcrición íntegra dos documentos". Enrique Cal Pardo. -Editorial: Consello da Cultura Galega, 1999-}} viewtopic.php?t=4439
* 1412
1412, agosto, 26
<<O Bispo de Lugo dicta sentencia favorable ó Cabido sobre a propiedade dunhas casas que traia Lopo López de Aguiar>>. "Documentos da Catedral de Lugo. Século XV"
* 1416
Pedro de Aguiar, testigo de un foro.
{{María Xosé Portela Silva:“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, p. 65}}
En 1437, él u otro de igual nombre: <<nos o doutor frey Pedro de Aguiar, Prior do Moesteyro de San Domingos de Lugo>> -o. c., p. 187-
* 1416
Teresa Afonso de Aguiar recibe un foro del cabildo lucense, del Casal de Sta. Mariña de Cervantes, f.ª de S. Xoán de Vilaspasantes, estaba casada con Juan Álvares de Saludes.
{{María Xosé Portela Silva: “Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, p. 66}}
* 1416
Fr. Lope Rodríguez de Aguiar [doctor] del Monasterio de Sto. Domingo de Lugo. {{"Documentos da Catedral de Lugo. Século XV", p. 71}}
* 1420
D.ª Teresa López de Aguiar, fue la madre de D. Álvaro Fernández de Mañente, citado él en dicho año.
{{”Boletín de la Comisión Provincial de Monumentos Históricos y Artísticos de Lugo”, Diputación Provincial de Lugo, Tomo II, 2.ª edición 2005, p. 203}}
* 1423
Roy López de Aguiar, era Abad de San Vitorio, y
hermano de Ares Paradela de Aguiar, notario público.
[Se refiere a S. Vitoiro de Ribas do Miño, en O Saviñao], -{{María Xosé Portela Silva:
“Documentos da Catedral de Lugo. Século XV “, pp: 135/6}}
En 1434,
Roy López de Aguiar, Bachiller en Decretos y Arcediano de Neira. -
"Documentos da Catedral de Lugo...", p. 179. [Insisto en la posibilidad de que en alguna ocasión pueda tratarse de homónimos, siendo diferentes]
En 1447, Roy López de Aguiar de Neira, Arcediano -o. c., p. 213-
* 1433
Álvaro de Aguiar, testigo de un documento. -
“Tumbo Pechado”, p. 296-
* 1435:
Pedro López de Aguiar, era canónigo. {{"Documentos da Catedral de Lugo..."}}, p. 183-
* 1437
Pedro de Aguiar, Prior del Monasterio de Santo Domingo de Lugo. -
"Documentos da Catedral de Lugo...", p. 187-
* 1440
Fr. Rodrigo de Aguiar, Guardián de San Francisco de Lugo. -"Documentos da Catedral de Lugo. Século XV", p. 202
* 1454
Afonso López de Aguiar, viudo de Elvira Díaz, vecinos de Sto. Adrao de Lourenzá, -Concello de Lourenzá, Lugo-
Mencionan a Afonso López de Aguiar, en Santo Adrao de Lourenzá, <<junto da casa de Afonso Lopes d-Aguiar a qual vinna foi de Elvira Dias sua muller et a fesso por alma dela>>
{{Enrique Cal Pardo: “Tumbos de la Catedral de Mondoñedo,
Tumbo Pechado”, Diputación Provincial de Lugo, 2006 -p. 30-}}
* 1456
Lopo López de Aguiar, Arcediano de Azúmara.
-
“Episcopologio Mindoniense”, p. 223-. Como vemos es el mismo que el siguiente.
También está en los
"Calendarios", con el mismo cargo y fecha.
* 1458
Lopo López de Aguiar, Arcediano. {{"Tumbo Pechado", p. 285}}. En 1460 seguí ejerciendo el mismo cargo, especifica el texto que era Arcediano de Azúmara.
* 1459
Lopo Pérez de Aguiar. Era Arcediano de Azúmara. -
“Tumbo Pechado”, p. 276-
Supongo que se trata del anterior, variando el apellido Pérez, en vez de López
* 1472
Citan a
AFONSO LÓPEZ DE AGUIAR, vivió en Lugo, donde
tuvo aforada casas y torre.
<< ... en esta çiudade de Lugo sub o signo da Capela de Santiago, et ten por lindeyros et terminos de huna parte esta junta contra çima con as casas et torre que tebo en foro desta iglesia Afonso Lopes de Aguiar .... >>{{
"Documentos da Catedral de Lugo. Século XV", p. 381}}
* 1472
Álvaro Fernández de Aguiar, clérigo de coro de la Catedral de Lugo. -
"Documentos da Catedral...". p. 373
* 1478
LOPO DE AGUIAR, vecino de Lugo, recibe un foro del lugar de Froyán [=Freán, Sta. M.ª Sirvián, Guntín, Lugo], estaba casado con Inés Pérez. {{”Documentos da Catedral de Lugo...”}}, p. 431-
* 1478
1478, abril, 9, Lugo.
<<O Bispo de Lugo afóralle a DONA TERESA RODRÍGUEZ DE AGUIAR, durante a súa vida, dúas partes do Couto de Oleiros e os casais de Pacios, Quintela e Vilar entre outros, por renda anual de cinco floríns de ouro>>. Especifica el texto: << ... muger que fuestes de Diego Sanches de Riba de Neyra ... >>. {{"Documentos da Catedral de Lugo. Século XV", p. 438}}
-En el índice de topónimos del libro explica que el antiguo Couto de Oleiros estaba en la parroquia S. Martiño de Oleiros, en Láncara. Donde tuvieron posesiones los de la CASA DE TORÉS-
* 1479
Pedro Fernández de Aguiar, testigo de un documento. {{”Documentos da Catedral de Lugo...,” p, 479}}-
Era clérigo de coro.
* 1480
Roy de Aguiar, canónigo de aniversarios, lucense, fue testigo de un foro. {{"Documentos da Catedral de Lugo. Século XV", p. 504}}
* 1482
Ruy Dias de Aguilar, aún vivía.
Estuvo presente, con otros muchos caballeros, en la famosa reunión de Melide.
1482, agosto 11, Santiago.
<<Acordo con preito-homenaxe dos nobres de Galicia en defensa da súa posesión dos beneficios eclesiásticos>>.
<<E los ocho fidalgos elegidos de arriba declarados los del Arçobispado de Santiago son Fernand Alvares de Carantona e Pero Martines de Vilouças, e del Obispado de Mondoñedo Ruy Dias de Agilar e Juan Fernandes de Cerçedo, el del obispado de Lugo Ares Conde e Pedro de Sande, e del obispado de Orense Alvar Sánchez de Ulloa, e del obispado de Tuy Iohan Fernandes de Aldao>>
Diego de Andrade. El Conde de Monterrey. El Marques de Astorga.
El Conde de Altamira. El Conde de Camiña.
Roy Fernandez de Nogueyrol. Loys. Galaor Mosquera.
García Dias de Mysya. Pedro de Saavedra. Gayoso.
Por Doña Mayor de Soutomayor el Conde de Camiña.
Por Don Alvaro de Soutomayor e a Condesa sua madre, Juan Fernandez de Aldaan.
Por mandado de meu Señor Pedro de Bolaño, Pedro de Sande.
Fernand Eanes Andrade (?)
Testigos que a todo esto foron presentes Rodrigo Gomes de Sevil e Ruy Martines de Carballido e Alvaro d´Arrendal e Martin de Reguo e Fernando de Reynoso....>> {{"Galicia na Baixa Idade Media. Igrexa, señorío e nobreza". Toxosoutos, 1999, pp: 306 a 312. }}
* 1483
Pedro de Aguiar, viviera en una casa de A Rúa da Cruz, Lugo. -”Documentos da Catedral de Lugo...” p. 534-
* 1483
LOPO DE AGUIAR, recibe un foro, estaba casado con Aldara Pérez. -”Documentos da Catedral de Lugo...”, p. 535-
* 1487
Rodrigo Afonso de Aguiar, clérigo de misas y criado de otro clérigo de coro de Lugo: Xoán Afonso de Castro Alfonsín, citado en el testamento del último. -"Documentos da Catedral...", p. 559.
En 1495 seguía ocupando el mismo cargo -o. c., p. 582.
En 1497 era <<clerigo de aniversarios da dita iglesia>>, -o. c., p. 587-
Aparece un Roy de Aguiar, que debe ser el mismo, porque ocupaba el cargo de <<rendeiro dos aniversarios>>, por las mismas fechas. documentos n.º 1393 y 1394.
* 1493
Alonso López de Aguiar.
Añade D. José García Oro en el apartado: "Cabaleiros e salteadores":
<<Así acaece en 1493 na terra de Castropol. Varios cabaleiros protexían a ladróns e salteadores que infestaban impunemente tanto a parte asturiana como a galega da comarca. O tenente e o alcalde denuncian ós Reis, sinalando como culpables e encubridores desta praga de malefeitores ós cabaleiros:
Lope Méndez de Raon e o seu fillo Alvar Díaz
Alvar Pérez de Navia
ALONSO LÓPEZ DE AGUIAR
Lope Méndez de Donlebún, o seu neto Lope Núñez
Arias Núñez "e otras personas de su calidad", "los quales dis que se acompañan de muchos ombres malos asy matadores como robadores e personas que han fecho otros delitos feos, e que, quando quier que las justicias los van a prender, las tales personas que las defienden, e que algunas veces sobre prender las tales personas han acuchillado la justicia que los va a prender", autor citado: {{"Galicia na Baixa Idade Media. Igrexa, señorío e nobreza". Toxosoutos, 1999, pp: 242,243}}. -Simancas-Sello, VIII-1498, f. 178. Cédula dada en Barcelona a 22 de agosto de 1493-
Dudoso, porque el apellido Aguiar aparece escrito "Aguia", aunque por tratarse de lugares de Outeiro de Rei, cabe sospechar que se trate de los Aguiar:
* 1499
Pedro d´Aguia, vecino del alfoz de Outeiro de Rei, otorga a varios vecinos dos terrenos y recibe a cambio <<unha chousa de herdade en Matela>> [Sta. M.ª Madanela. Outeiro de Rei]. Entre los testigos del documento estaban: <<Diego d´Aguiar o nobo, fillo de Diego d´Aguia>>. -"Documentos da Catedral...", pp: 601/2
* 1500
Lopo Fernández de Aguiar, notario público. {{"Tumbo Pechado", p. 460}}
* 1518
Lopo Fernández de Aguiar, canónigo mindoniense. {{”Episcopologio Mindoniense”, p. 268}}
* 1523
Lopo Fernández de Aguiar, fue testigo de un documento. -“Tumbo Pechado”, p, 441-
En 1529, era Lugarteniente del provisor de Mondoñedo Rodrigo de Soria. {{"Episcopologio Mindoniense", p. 247}}
* 1531
Alonso de Aguiar, era vecino de Masma.
<<El 2 de octubre del mismo año [1531] el mismo provisor y vicario general pronunció sentencia en el pleito entablado entre Gómez Lorenzo, administrador de Villamayor [=Mondoñedo] y Baroncelle, como demandante, y ALONSO DE AGUIAR y Ares Rico y otros vecinos de Masma [Sto. André, Mondoñedo], como demandados, en torno a ciertas “cuadras” de pan de “voto”, fallando que el referido administrador había probado más cumplidamente su intención y, en consecuencia, condenó a la parte contraria a pagar las 4 “cuadras” de pan por la medida de Villamayor (4 de pan, “as cheas” -medio celemín-, dos de centeno y ferraje y otras dos de millo) en el plazo de 9 días...>>
-”Episcopologio Mindoniense”, p. 275-
* 1531 a 1833 -A.R.G.-
MONASTERIO DE CHANTADA Y FRANCISCO DE VIVERO NAVIA Y VILLAMIL, SU FORERO CON PEDRO DE AGUIAR Y OTROS, REIVINDICACIÓN DEL LUGAR DE FONDO DE VILA Y OTROS BIENES.
1531-1833
MONASTERIO DE LORENZANA E INÉS FERNÁNDEZ DE AGUIAR
1531-1833
MONASTERIO DE MONFERO Y CARANTOÑA, SU ANEJO, CON ANTONIO DE AGUIAR Y ULLOA, SOBRE REIVINDICACIÓN DE BIENES EN LA FELIGRESÍA DE PERBES.
1531-1833
MONASTERIO DE MONFORTE CON PEDRO PARDO AGUIAR
1531-1833
MONASTERIO DE VALLADOLID Y CHANTADA, SU ANEJO, CON RODRIGO DE VALLADOLID Y CHANTADA, SU ANEJO, CON RODRIGO DE PUGA Y DESPUÉS DON JUAN ANTONIO VEREA Y AGUIAR Y OTROS, SOBRE REIVINDICACIÓN DEL LUGAR DE PACIO EN LA FELIGRESÍA DE PADREDA.
* 1532
Álvaro de Aguiar, Prior del Monasterio de Poio.
{{-D. José García Oro: “Galicia en los siglos XIV y XV”. Fundación Pedro Barrié de la Maza ,1986. Tomo I, p. 438-}}
* 1539
-Documentos de PARES-
* PARES:
-1539-10-18, (Madrid)
"Licencias de reclutamiento a Antonio López de Aguiar"
Archivo General de Indias. Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.106R-106V
Real Cédula a Antonio López de Aguiar dándole licencia para reunir cincuenta hombres en la ciudad de Sevilla para llevarlos al Río de la Plata.
-1539-10-18, (Madrid)
"Reparos del galeón de Antonio López de Aguiar"
Archivo General de Indias. Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.109R
Real Cédula dirigida a los oficiales de la Casa de la Contratación, por la que se ordena que examinen el galeón de Antonio López de Aguiar, y que si lo consideran necesario gasten hasta 300 ducados de la Real Hacienda en repararlo, para que pueda viajar al Río de la Plata en socorro de sus conquistadores y pobladores.
-1539-10-18, (Madrid)
"Sentencia a favor de Antonio López Aguiar"
Archivo General de Indias. Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.107R
Real Cédula al gobernador del Río de la Plata, en la que se le ordena que haga ejecutar la sentencia dada a favor de Antonio López de Aguiar en el pleito que siguió contra León Pancaldo.
- 1539-11-08, (Madrid)
"Precio del viaje de Pedro López de Medinilla"
Archivo General de Indias. Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.112V-113R
Real Cédula a los oficiales de la Casa de la Contratación, para que cuiden que Antonio López de Aguiar lleve en su galeón al Rio de la Plata a Pedro López de Medinilla y a dos sobrinos por un precio justo y moderado.
- 1539-10-19, (Madrid)
"Armas y municiones para el Río de la Plata"
Archivo: Archivo General de Indias
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.105V-106R
Real Cédula dirigida a los oficiales de la Casa de la Contratación, disponiendo que se entreguen la artillería y municiones sobrantes de la armada de Blasco Núñez de Vela a Antonio López de Aguiar, que va con su galeón al Río de la Plata en socorro de sus conquistadores. Asimismo, se les ordena enviar a los oficiales del Río de la Plata las cosas contenidas en el memorial adjunto al documento original.
- 1539-10-23, (Madrid) -
"Compra de ornamentos para el culto"
Archivo: Archivo General de Indias
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.109R-109V
Real Cédula a los oficiales de la Casa de la Contratación, ordenándoles que de los fondos de Bienes de Difuntos de Indias compren dos ornamentos completos para el culto divino y se los entreguen a Antonio López de Aguiar, para que los lleve al Río de la Plata.
- 1539-10-24, (Madrid) -
Título de la unidad: "Exención de derechos para Juan de Cienfuegos"
Archivo: Archivo General de Indias
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.110R
Real Cédula a Antonio López de Aguiar para que lleve al Río de la Plata, libres de todo derecho, a dos criados y un caballo de Juan de Cienfuegos, tesorero de dicha provincia.
* 1540
Álvaro Pérez Pardo de Aguiar, vecino de Cabarcos [familiar del Mariscal D. Pedro Pardo de Cela].
-”Episcopologio Mindoniense”, p. 288-
Realiza en ese año una permuta con el Obispo de Mondoñedo -Fr. Antonio de Guevara (1538-1545)- <<concede al prelado el Coto de Piñeiros -en otra ocasión escrito Piñeiro-, en Bretoña, con su jurisdicción civil y criminal y el prelado a cambio le otorga la jurisdicción de S. Xulián de Cabarcos -Concello de Barreiros, Lugo->>, tuvieran pleito en la Audiencia de Valladolid.
* 1540
-Seguimos con más documentos en PARES-
- 1540-02-11, (Madrid) -
"Pasaje asignado a Gonzalo de Acosta". Archivo General de Indias.
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.120V
Real Cédula a Gonzalo de Acosta para que se disponga para ir al Río de la Plata, en el navío de Antonio López de Aguiar.
- 1540-02-11, (Madrid) -
"Pasaje gratuito para Gonzalo de Acosta". Archivo General de Indias.
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.120R-120V
Real Cédula a Antonio López de Aguiar encargándole lleve en su navío al Río de la Plata al capitán Gonzalo de Acosta sin cobrarle flete alguno.
- 1540-02-11, (Madrid) -
"Salarios del capitán Gonzalo de Acosta". Archivo General de Indias.
Signatura: BUENOS_AIRES,1,L.1,F.120R
Real Cédula a los oficiales de la Casa de la Contratación, para que paguen al capitán Gonzalo de Acosta, que va al Río de la Plata en el navío de Antonio López de Aguiar, 36.000 mrs. que tiene situados por el Rey en esa Casa.
* 1542
Pedro Pardo de Aguiar, vecino de Mondoñedo, tuvo pleito con el Obispo de Mondoñedo, por tierras de Vilaestrofe, Sargadelos y Cervo. -"Episcopologio Mindoniense", p. 295-
* 1546
Ares Pérez de Aguiar, Alcalde ordinario de Lourenzá.
{{-D. César Chavarria Pacio: “Milenario del Monasterio de Villanueva de Lorenzana”. Madrid, 1969, -p. 38-}}
* 1546
En el mes de marzo, Alonso López de Aguiar fue uno de los testigos de la fundación del mayorazgo de la Casa o Palacio de Anleo, Navia. {{“La fundación del Mayorazgo de la Casa de Navia (Anleo) en el siglo XVI”, D. Jesús Martínez Fernández. Separata N.º 123, 1987 Julio-Septiembre, Oviedo, - p. 842-
En cuya Casa de Anleo se había casado -anteriormente- D.ª Marina Pérez de Aguiar y Parga, con D. Álvaro Pérez de Navia, Señor de dicha casa, siendo patronos de la Capilla Mayor de S. Francisco de Ribadeo, cuyos descendientes siguieron siendo durantes varios siglos patronos de la misma, varios de ellos enterrados en dicha capilla -podemos ver la fotografía del arcosolio de dicha familia en la p. 58 del libro de D. Ángel Bueres y Santa-Eulalia, "Apuntes históricos sobre la Casa de Navia", Colegio Heráldico de España y de las Indias. Madrid, 1996.
* 1549 a 1833 -A.R.G.-
EL CABILDO DE LA CATEDRAL DE SANTIAGO CON MARIA LOPEZ DE AGUIAR, SOBRE EJECUCION POR MARAVEDIS.
1549 a 1833
EL CABILDO DE SANTIAGO Y D. JUAN SANCHEZ VAMONDE, ARCEDIANO DE SANTIAGO Y D. JUAN SANCHEZ VAMONDE, ARCEDIANO DE NENDOS, CON D. ALVARO AGUIAR Y ULLOA, SOBRE REIVINDICACION DE LA FRAGA Y DEHESA DA CARREIRA EN S. ESTEBAN DE PIADELA.
* 1551
Rodrigo Díaz de Aguiar, Racionero de la Catedral de Mondoñedo, y colaborador del obispo. -“Episcopologio Mindoniense”, p. 332-
* 1558 a 1833 -A.R.G.-
ALONSO DE VAAMONDE CON FRANCISCO LÓPEZ DE AGUIAR, SOBRE HUECO Y RESIDENCIA.
1558 a 1833
ANTONIO DE OLIVEIRA, CURADOR DE PEDRO BENITO Y JOSE LÓPEZ, CON JUAN ALBERTO AGUIAR Y SU MUJER, SOBRE EJECUCION POR RENTA DEL OFICIO DE ESCRIBANO DE NÚMERO DE LA JURISDICCION DE BAYONA.
1558 a 1833
CRISTOBAL VENTURA ARAUJO Y AGUIAR CON PASCUAL DO BARREIRO Y DOÑA JOSEFA...
1558 a 1833
JUAN PARDO DE AGUIAR CON DIEGO LÓPEZ ADELAN, JUEZ DE RESIDENCIA EN EL COTO DE TRAVADA, SOBRE RESIDENCIA.
¿Podría tratarse del que luego veremos documentado en 1561?
1558 a 1833
JUAN PARDO TEIJEIRO Y AGUIAR, ESCRIBANO DEL AYUNTAMIENTO AGUIAR, ESCRIBANO DEL AYUNTAMIENTO DE MONDOÑEDO, CON EL LICENCIADO ANTONIO DE CUELLAR, ALCALDE DE DICHA CIUDAD, Y MAS REGIDORES DE ELLA, SOBRE AUTO ORDINARIO POR NO PODER SER REMOVIDO DE DICHOS EMPLEOS Y QUE SE DEBEN TENER POR VIDA.
1558 a 1833
JUAN ROUCO Y OTROS CON PEDRO PARDO DE AGUIAR, MERINO DE AGUIAR, MERINO DE NEDA, SOBRE RESIDENCIA
1558 a 1833
MANUEL NAVIA Y LLAMAS Y PEDRO SAAVEDRA Y AGUIAR, Y OTROS, CON FRANCISCO PARDO Y CONSORTES, SOBRE ELECCIÓN DE OFICIOS PÚBLICOS DE LA VILLA DE LA PUEBLA DE NAVIA. [Navia de Suarna]
* 1561
-A.R.G.-
1561
LOS VECINOS DE TRABADA CON JUAN PARDO DE AGUIAR, SOBRE QUE NO CORTASEN EN LOS MONTES Y DEHESAS DE BECERREIRA Y OTROS.
* 1563
BERNARDO DE AGUIAR CON LOPE LÓPEZ TEIJEIRO, SOBRE QUE SE DEJE A COMÚN LA HEREDAD DE TREITOSA EN CASTRO DE REY.
1563
MONASTERIO DE CHANTADA CON PEDRO DE AGUIAR Y CONSORTES, SOBRE REIVINDICACIÓN O PAGO DE RENTA POR EL LUGAR DE MARTÍN DA PEREIRA DO MONTE.
* 1567
D. Alonso López de Aguiar, Alcalde Mayor de Ribadeo. {{"El Monasterio de Santa Clara de Ribadeo". Castro, Manuel de O.F.M. / Cruz, Mª Ángeles de la. Editorial: Caixa Galicia, 1988-}}
* 1569
JUAN DE AGUIAR CON BARTOLOMÉ COUCEIRO Y OTROS, SOBRE INJURIAS VERBALES EN VIMIANZO
* 1571
Pedro Maseda de Aguiar, junto con Pedro Pardo de Aguiar -Señor de Samarugo-, aforaron A Ferrería de Pesqueiras, en Santa Cruz do Valadouro -O Valadouro, Lugo- <<con las casas, torre, molino, huertas, árboles, etc...>>
{{-D. Pegerto Saavedra: "Economía, política y sociedad en Galicia: La Provincia de Mondoñedo, 1480-1830". Xunta de Galicia, D. L. 1985, p. 328-}}
Ya estaba citado en viewtopic.php?t=6336
1573
BERNARDO DE AGUIAR CON LOPE LÓPEZ TEIJEIRO, SOBRE ABRIR UNAS HEREDADES PARA SERVIDUMBRE DE CAMINO EN CASTRO DE REY.
1573
PEDRO ARES DE GONCE Y SU MUJER BERENGUELA LÓPEZ DE AGUIAR Y OTROS CON GREGORIO VARELA Y OTROS. AUTO ORDINARIO SOBRE UNAS HEREDADES EN EL COTO DE PRADO
1574
ELVIRA ARES DE CELA, VIUDA DE ALONSO LÓPEZ DE AGUIAR, CON VASCO RODRÍGUEZ DE LA VEGA Y SUS HIJOS Y HEREDEROS, SOBRE BIENES DOTALES.
1577
EL CONDE DE MONTERREY Y JUAN DOCAMPO CON ALVARO LOPEZ DE AGUIAR Y OTROS: AUTO ORDINARIO SOBRE LA JURISDICCION CIVIL Y CRIMINAL DE BAÑOS DE MOLGAR Y SUS LIMITES Y DEMARCACIONES.
1577
PEDRO ARCE DE GONCE, COMO MARIDO DE BERENGUELA LÓPEZ DE AGUIAR CON VASCO GÓMEZ DAS SEIJAS, SOBRE LA SEXTA PARTE DE LOS BIENES FINCABLES DE JÁCOME DE PRADO
* 1577
Alonso López de Aguiar, casado con D.ª Juana Maldonado.