Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Feitos do noso pasado común
Responder
Fernando Dopico B.
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 308
Registrado: 16 Dic 2007, 20:33

Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Mensaje por Fernando Dopico B. »

- Nos derradeiros séculos da Idade Media as Casas de Ferreira e Sober, asentadas na luguesa Terra de Lemos, estaban en mans da liñaxe dos López de Lemos. No mesmo periodo a Casa de Amarante, con núcleo solarengo en Antas de Ulla, era posesión dos Noguerol (ou Nogueirol).

- A piques de rematar o século XV comeza a andaina conxunta das Casas de Ferreira, Sober e Amarante, xunguidas a través do matrimonio de Lope Sánchez de Ulloa († a. 1512), Señor de Ferreira e Sober, con dona Isabel González Noguerol († c.a. 1533), Señora de Amarante.

- O título de Conde de Amarante foi concesión do rei Felipe IV a favor de don Xoán de Lemos no ano 1648.

- Información sobre estas liñaxes e casas (ainda que non de todo fidedigna e bastante cuestionable no referente a certas datas e datos alí recollidos) en http://www.fundacionmedinaceli.org
Última edición por Fernando Dopico B. el 29 Jul 2009, 21:04, editado 4 veces en total.
Fernando Dopico B.
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 308
Registrado: 16 Dic 2007, 20:33

Mensaje por Fernando Dopico B. »

- En sucesivas mensaxes, irei colgando transcricións, o máis completas posibles, de diversos e interesantes documentos relativos ás Casas de Ferreira Sober e Amarante.

- O arco cronolóxico da documentación que se fai obxecto de trascrición se corresponde co periodo das derradeiras centurias da Baixa Idade Media e o século XVI, con algunha breve incursión no XVII.

- A meirande parte dos documentos son inéditos ou, nalgún caso, citados parcialmente. Pero, en todos os casos se facilita o arquivo, fonte, etc.

- O esquema de edición de textos que se vai seguer é o seguinte:

* Ano, mes, día. Localización.
* Escolma do contido documental.
* Arquivo, signatura, etc.
* Notario (especificación de traslado orixinal, copia, etc.).
* Trascritor.
* Trascrición do documento.
Última edición por Fernando Dopico B. el 29 Jul 2009, 20:38, editado 3 veces en total.
Fernando Dopico B.
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 308
Registrado: 16 Dic 2007, 20:33

Ano 1471. Dote e mellora a favor de Diego de Lemos

Mensaje por Fernando Dopico B. »

- 1471, xullo, 13. Ferreira.
- Carta de dote e mellora de 1/3 e 1/5 con vinculación de morgado outorgada por Alonso López de Lemos e Balboa, Señor de Ferreira e Sober, a favor do seu fillo Diego de Lemos para casar con dona Maior de Ulloa, filla de Lope Sánchez de Ulloa, Señor de Pambre.
• ARQUIVO DO REINO DE GALICIA, Real Audiencia, Preitos, 9797/33.
• Orixinal perante Álvaro López, notario público. Traslado do ano 1565.
• Trascrición & notas: Fernando DOPICO BLANCO. Ferrol, 2009.

- Sepan quantos esta carta de dote e melloramento vieren como | eu Afonso López de Lemos y Balboa, con outorgamiento de | meu fillo Diego de Lemos que está presente, digo que por quanto | o dito meu fillo está prometido de casar conforme o manda | a Santa Madre Eireja con donna Mayor de Hulloa, filla de Lope | Sánchez de Ulloa e de donna Eynés de Castro súa muller, | e que para que os ditos moços tennan de seu e podan sustentar | as cargas do matrimonio, dou e doto o dito meu fillo as cousas | siguientes. Primeiramente, a beiçón de Deus y a mina, | y a mina casa forte de Ferreira y o meu couto e paço de Sober, | co meu couto de Layosa y o meu couto de Sedeyra (1) (sic) con todos || os vezinos e vasallos, rentas, peitos e dereyto[s], con mais | o meu couto do Castelo dos Ynfantes coa súa jurdiçión | çebil y criminal, soga [e] cuitelo dos ditos coutos, con todos | os venefiçios e presentaçiós deles, con mais a presentaçón | de Sancta María de Torbeo y a de San Payo d’Abeleda, Sancta | Tecra, Sancta María [e] San Pedro d’Alais, nas cás presento | e presentaron meus antepasados en cada venefiçio a mitay | y a oytava parte, con mais o venefiçio de San Bitoyro | de Ribas de Minno e San Viçenso de ¿Graites?. A qual | dita fasenda, coutos, vasalos, e presentaçós e casas, bos | doy e donno en perpetua doaçón y en melloramento do terço | e quinto de mes bés, en dote e casameento para que casés | con a dita dona Mayor. E quiero y é mina bontade que | todos os ditos vés, renta, vasalos, coutos, fortalezas e | presentaçós que ansí bos dou e donno anden senpre juntos | y los erede boso fillo mór e todos os fillos móres e más | vellos que ouberen bosos desçendentes e meus, sin par- | -tir nunca [a] los mais hirmaus que tuberen, porque quero | ande a zerta fasenda senpre junta nua sóa persoa | sin partir nin ¿yzquinoar? (sic) con outro ningún hirmau | nen parente, senon que como dito é a lebe sempre | o fillo mór que lebar a mina casa forte de Ferreira | para senpre xamais. O qual quiero se cunpla ansí | por quanto é mina bontade e os ditos vés son meus propio[s], | diezmo a Deus, e desde agora bo-los dou e donno con toda a posesión | e dereyto que en eles tenno, por canto confeso quéda[n]me || outros muytos mais vés pra mina mantença | e para deixar a meu fillo e boso hirmau Garçía. Ensí | outorgo esta dita carta firmada de meu nome, |e o dito Diego de Lemos así reçibo esta dita mellora | e doaçón e me obligo de cunplirla e gardarla e meus | fillos e deçendentes, e que en tenpo do mundo non y- | -remos nin viremos contra ela, e o que o contrario | fazer que non seja oýdo en juizio nen fóra d-el, | nen valla en tenpo algún canto fezer contra | esta dita carta y o contenido nela, e bena a yra | de Deus sobre ýl. Y entranbos os ditos Afonso | López e Diego de Lemos otorgaron esta dita escriptura | diante de min escrivano, que conozco os sobreditos | e otorgantes. Testigos que estavan presentes: Lopo Taboada, e J[o]an Varela, e Ares Listas Nogueirol, | vecinos de Terra de Ulloa e Taboada. A treçe días an- | -dados do mes de juyo, anno do Noso Señor Jesuxρisto | de mil e quatro çentos e setenta e un annos. Pasó | ante min Álvaro López, notario. Afonso López. Diego de Lemos. (...) |||.

(1) O toponónimo Sedeyra aquí é incomprensible. Sen dúbida se trata dunha mala lectura do notario deste traslado e, realmente, debería poñer Sindrán, couto que sempre vai anexo ó de Laiosa na documentación da época.

* Fernando Dopico Blanco para http://www.xenealoxia.org
Fernando Dopico B.
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 308
Registrado: 16 Dic 2007, 20:33

Mensaje por Fernando Dopico B. »

- Ano 1692.
- Descrición heráldica das armas das Casas de Ferreira, Sober e Amarante, segundo o licenciado Martín Troncoso.
• ARCHIVO DUCAL DE MEDINACELI, Sección Amarante, 3/6 (en AHUS, Microfilmes, Medinaceli, Amarante, r. 468).
• Transcrición: Fernando DOPICO BLANCO. Ferrol, 2008.

- Armas de los Lemos.
nº. 1º.- Trece roeles pajiços, en campo encarnado.
- Armas de los de Sanabria.
nº. 3º.- Çinco medias lunas bueltas açia riva, en campo encarnado.
- Armas de Balboa.
nº. 4º.- Un león, en campo berde.
- Armas de Ulloa.
nº. 6º.- Veinte y ocho barras doradas repartidas en çinco partes, en campo azul.
- Armas de Valcarçe.
nº. 7º.- Çinco barras encarnadas, en campo blanco.
- Armas de Ribadeneira.
nº. 8º.- Una cruz encarnada con çinco veneras blancas, en campo berde.
- Armas de los Nogueroles.
nº. 10º.- Çinco tablas encarnadas y diez calderas, en campo blanco.
- Armas de Nóboas.
Un castillo y una águila a un lado, en campo berde.
- Armas de los López.
Sobre campo de plata, un pino con dos lobos, al pie de cada lado el suyo.
- Armas de los Ozores.
Sobre campo de oro, un león de color rojo con una espada atravesada por el cuerpo.
- Martín Troncoso (rúbrica).

* Fernando Dopico Blanco para http://www.xenealoxia.org
CRUZ
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 405
Registrado: 02 Oct 2007, 16:47

Mensaje por CRUZ »

Tengo los datos de QUENLLE según la genealogía de la casa de Lara , de lo que se mencionó en el Foro de Díaz de Cadorniga , y datos que tengo en la genealogía manuscrita de la casa de Villamarín y es lo que sigue:

TERESA RIBADENEIRA LEMOS( hija de Diego de Lemos y Mayor de Ulloa) con ALVARO SUAREZ DE DEZA sr. de Quenlle No aparece Bentraces

Con descendencia : 1. DIEGO DE LEMOS , Sr. del coto de Quelle

2. MAYOR DE ULLOA casa con HERNANDO DE CAMBA .sr. de Villar de Cás con sucesión en INES DE CASTRO que casa con CRISTOBAL MARIÑO ,sr. de La Sierra y con ALONSO LOPEZ DE LEMOS sr. de Villar

Además de lo anterior , tengo que, ALONSO LOPEZ DE LEMOS , Sr. del coto de Quenlle/ quelle que viene de Teresa y Alvaro , casa con ELENA DE NOBOA de la casa de Villamarín, son sus hijos :

-TERESA que casa con Pedro Pardo de Rivadeneira

-DIEGO DE LEMOS , Sr. del coto de Quelle que casa con MARIA PEREIRA DE CASTRO( hija del capitán Fernando Pereira de Castro.)que tienen a BEATRIZ DE LEMOS Y NOBOA Y PEREIRA que casa en Vigo con ANTONIO ARROJO VALCARCEL TEMES BOLAÑO CADORNIGA que nació entre 1603/1614 hijo primogenito de Antonia Fdez de Temes Cadórniga,sra de la Casa de Villanueva de Arroxo , Peroja y Castro de Deza y de Rodrigo Arrojo Bolaño Valcarcel , regidor de Ourense .

Por otra parte tenemos que :

RODRIGO SUAREZ TANGIL casa en 1530 con LUISA DE MEIRA . le sigue en linea Catalina Ulloa que casa con Antonia Noboa , le sigue la hija de estos , sra. de Bentraces LUISA SARMIENTO DE MEIRA también conocida como Luisa de Noboa y Ulloa. que casa con el sr. de Payo Muñiz PEDRO MOSQUERA PIMENTEl , su hijo RODRIGO heredó Bentraces.

ALVARO SUAREZ TANGIL es sr. de Bentraces en 1510¿será hermano de Rodrigo o padre ?

El 26 de octubre de 1562 el coto y pazo de Bentraces fue vendido por 600 maravedies ante Luis Pardo de Vaamonde al canónigo de Santiago DIEGO SAUREZ TANGIL y MEIRA por Don Gomes Perez de las Mariñas Ribadeneira y Mª Sarmiento Ribadeneira y Osorio


Además aparece una INES DE CASTRO que testó en 1588 crando mayorazgo que heredó su hermano el canónigo Diego Suarez Tangil
CRUZ
Foreiro Maior
Foreiro Maior
Mensajes: 405
Registrado: 02 Oct 2007, 16:47

Coto de Quenlle/quelle

Mensaje por CRUZ »

Hola.

En el Archivo de la Catedral de Santiago de Compostela , hay documentos donde se nombra a los personajes citados anteriormente en relación con el coto de Quenlle.

.- En 30-06-1587 CARTA DE PAGO del mayordomo de San Martin Pinario de Santiago por el canon pagado por el Foro del coto de Quenlle por ALONSO LÓPEZ DE LEMOS , vecino de dicho coto en el Obispado de Orense.
.- en 03-01-1590 aparece otro pago de canon de 16 ducados

.- En 15-01-1592 DIEGO SUAREZ DE TANGIL, canónigo de Santiago ,pagó por pensión del coto de Quenlle 6.000 maravedies.

- En 06-09-1612 DIEGO DE LEMOS , pleito por carta ejecutoria con el Monasterio de San Martín Pinario.

- En 18-12-1630 Doña Mª PERERIA , vecina de Vigo , pleito por carta ejecutoria con dicho monasterio


saludos a todos , chao pues......
Avatar de Usuario
serba
Foreiro Ilustre
Foreiro Ilustre
Mensajes: 19875
Registrado: 29 Sep 2004, 09:00
Ubicación: Mos

Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Mensaje por serba »

Buenos días:
Mi pregunta es sobre Lopo Afonso de Sober -documentado en el año 1417-. ¿Era de la Casa de Ferreira?

He revisado con atención los volúmenes de María José Portela Silva, Documentos da Catedral de Lugo. Século XIV -y XV- y el estudio de Eduardo Pardo de Guevara, Los López de Lemos, señores de Ferreira y Sober; sin respuesta.
Añado una captura que acabo de localizar, sobre el personaje en cuestión.
Lopo Afonso de Sober.JPG
Lopo Afonso de Sober.JPG (66.51 KiB) Visto 4796 veces
[Rubiás, Vilar de Ortelle (Santiago), Pantón]

¿Lopo Afonso de Sober pudo haber sido hijo de Afonso Pérez de Sober? El último, falleció en 1364 o poco antes; su viuda era Inés Pérez, que le sobrevivió varios años. ¿Alguna pista con estos datos?
Poblada soledad es hoy el mundo.
Breo-jan
Super Foreiro
Super Foreiro
Mensajes: 640
Registrado: 20 Mar 2006, 09:00
Contactar:

Re: Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Mensaje por Breo-jan »

¿Casa de Ferreira?¿Cuál es?Si te refieres al señorío de Ferreira(que poseyeron los López de Lemos(también señores de Sober)) o si era del o de sus padres,creo que podemos responder a la pregunta con un no rotundo.Según como transcribe José Luis Lamigueiro sería Vasco Pérez,el padre en lugar de Afonso Pérez,aunque creo que pudo equivocarse y ser Afonso su nombre en lugar de Vasco,pues Lope lleva el patronímico Afonso,aunque ahora no te lo puedo aseugurar.Te dejo dos enlaces de EDG.Quizá te den alguna pista.
1.
estudiosgen.com/profiles/blogs/mar-a-l-pez-de-sober-misterio-resuelto
2.Busca:''Algunos datos sobre el linaje López de Lemos/Sober a través del monasterio de Santa María de Ferreira(Pantón),publicado por José Luis el 18 de abril de 2012
Breo-jan
Super Foreiro
Super Foreiro
Mensajes: 640
Registrado: 20 Mar 2006, 09:00
Contactar:

Re: Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Mensaje por Breo-jan »

También hay un artículo de D.Eduardo Pardo de Guevara.Parece que sin contar si habría relación,entre ambos linajes o ''ramas'',que de momento no se ha descubierto,en genealogías de este linaje aparece un enlace precisamente con una ''Elvira López de ''Marzoa'' o Março'',que en realidad vendría siendo ''de Marco''(de la casa ''de Marco'') e hija del Lope Afonso de Sober que se menciona a finales del siglo XIV y principios del XV,sin embargo,los hijos de su marido de quienes descendieron herederos y cuya línea perduró fueron los de la otra mujer del que fuera su marido.En cuanto al señorío de Ferreira de los López de Lemos,en realidad parece que es el de Ferreira de Pallares,no Ferreira de Pantón,que,aparentemente,era de los otros ''Lemos''(los señores y condes de Lemos).
Avatar de Usuario
serba
Foreiro Ilustre
Foreiro Ilustre
Mensajes: 19875
Registrado: 29 Sep 2004, 09:00
Ubicación: Mos

Documentación das Casas de Ferreira, Sober e Amarante

Mensaje por serba »

Gracias, Breo-jan, muy amable. Ya lo miro esta tarde.
Estoy intentando averiguar si los López de Sober tenían relación con la Casa da Torre de Bulso, en Sober.

¿Sabes si la abadesa de Ferreira, Dª Constanza Pérez, era hermana del Vasco Pérez que mencionas?
A la antigua Casa da Torre de Bulso puede hacer referencia el siguiente documento del año 1412: <<Doña Constanza Pérez, abadesa de Ferreira, afora a Xoán Anes da Torre, su mujer y a dos voces, el casal da Torre, feligresía de San Pedro de Bulso, por dos cuarteiros de centeno y cuatro maravedís al año, siendo vasallos del monasterio y pagando de luctuosa ocho maravedís.>>
http://monasteriodeferreira.net/data/do ... signed.pdf

Revisando notas ayer, solamente he podido documentar a Lopo Afonso de Sober en 3 casos. Obviamente, no puedo asegurar que se trate de la misma persona, pero podría ser que sí.
1) En el año 1390, Lopo Afonso de Sober aparece como testigo de un foro, era <<fillo de Vasco Pérez>> -Colección diplomática del Monasterio de Santa María de Ferreira de Pantón, José Ignacio Fernández de Viana y Vieites. Diputación Provincial de Lugo, 1994, p. 98-.
2) Lo reseñado en el último mensaje, en 1417.
3) <<1440.- En 8 de Junio. Foro que otorgó Diego López, hijo de Lopo Alfonso de Sober, a favor de Mon Bandeira, el bacelo de Valescuro en la feligresía de Rebordaos.>>
http://candaira.es/relacioncronologicadocumentos.htm

Saúdos
Poblada soledad es hoy el mundo.
Responder